با استناد به موسسه بازاریابی غذا، سوپرمارکتهای ایالات متحده آمریکا به طور میانگین در حدود ۴۰ هزار کالای مختلف را نگهداری میکنند. این صنعت ۶۰۰ میلیارد دلاری، به شدت به مصرفکنندگان، توزیعکنندگان، تولیدکنندگان و طراحان گرافیکی وابسته است. بستهبندی محصول به عنوان یک طراحی منظم گرافیکی، به خودی خود یک صنعت است. مراکز طراحی چندملیتی همانند Landor، CBA’a و Coley Porter Bell، صدها طراح که به طور کامل بر روی ساخت برندهای قدرتمند از طریق طراحی بستهبندی و نام تجاری متمرکز هستند را به کار گرفته است.
حال ببینیم چه چیزی باعث یک طراحی بستهبندی خوب میشود.
۱ – وضوح و سادگی بسته بندی
دفعه بعدی که به یک سوپرمارکت میروید، یک قفسه تصادفی را انتخاب کرده و محصولات مختلفی را بررسی کنید. به هرکدام نگاه کنید و از خود دو سوال ساده بپرسید:
- این محصول برای چیست؟
- چه نام تجاری پشت این محصول است؟
یک نمونه عالی از طراحی بستهبندی ساده، واضح و بسیار متمایز.
شما شگفت زده خواهید شد که یافتن پاسخ برخی از این سوالات مهم در چهار ثانیه که بیشترین زمانی است که یک مصرفکننده صرف هر کالای خاص بر روی قفسه میکند، چقدر سخت است. شما محصولاتی را خواهید یافت که مزایای زیادی را فهرست کردهاند اما نام تجاری واضحی ندارند. شما محصولاتی را خواهید یافت که ظاهر خوبی دارند اما در توضیح آنچه در جعبه است موفق نیستند. شما حتی ممکن است کالاهای تمیزکننده را بیابید که بستهبندی آنها بیشتر مناسب آبمیوههای کودکان هستند.
تصاویر بالا یک مثال نامناسب است. این کالای تمیزکننده به طرز خطرناکی خوشمزه به نظر میرسد، اینگونه فکر نمیکنید؟ این طراحی بستهبندی ممکن است باعث سردرگمی مصرفکننده و شکست در ارائه وضوح شود.
اگرچه برخی از محصولات مجاز به مقداری ابهام هستند (همانند عطرها و جواهرات)، اما عدم توانایی شناسایی محصول از نظر محتوا، کاربرد یا هویت نام تجاری، یک عمل ناگوار است که معمولا باعث یک طراحی دستهبندی میشود که در فروشگاهها نتیجه مناسبی ندارد.
پس قانون شماره یک را به یاد آورید: در مورد محصول واضح باشد، در مورد نام تجربی واضح باشد.
۲- صداقت در بسته بندی
تازهکارها در طراحی بستهبندی، و من در مورد هم مشتریها و هم طراحان صحبت میکنم، اغلب تلاش میکنند تا محصول به کاملترین شکل قابل نمایش دادن باشد. آنها یک کلوچه آغشته به شکلات را نشان میدهند، زمانی که در حقیقت شما یک بیسکویت ساده طعمدار را خریداری میکنید. آنها گیلاسهای تازه و غنی بر روی ماست میوه را با محتوای میوه اندک نشان میدهند. با نمایش دادن چندین برابر بهتر یک محصول نسبت به آنچه که حقیقت دارد، شما مشتری را گمراه و در نهایت ناراحت میکنید که فقط باعث فروش ضعیف و ایجاد ذهنیت خیلی بد در نام خواهد کرد.
تصاویر بالا یک مثال نامناسب است. این کالای تمیزکننده به طرز خطرناکی خوشمزه به نظر میرسد، اینگونه فکر نمیکنید؟ این طراحی بستهبندی ممکن است باعث سردرگمی مصرفکننده و شکست در ارائه وضوح شود.
این محصول ممکن است طعم خوبی داشته باشد، اما بستهبندی گمراه کننده است. در این سایت مقایسههای بیشتری بین بستهبندی و غذای واقعی وجود دارد.در اینجاست که صداقت اهمیت پیدا میکند. مشتریان مشکلی با محصولات ساده و ارزان ندارند تا جایی که بدانند چه چیزی را خریداری میکنند. واضح است که آنها انتظار مقداری بزرگنمایی را دارند اما نه به صورتی که محصول به طور کامل متفاوت به نظر برسد.
به عنوان یک طراح، وظیفه شما ارائه محصول به بهترین شکل ممکن است اما در نظر داشته باشید که مشتریان، که شما هم جز آنها هستید، سزاوار برخورد صادقانه هستند.
۳- اعتبار بسته بندی
اصالت، شخصیت و قابل یادآوری بودن، قلب نامهای تجاری بزرگ و البته طراحیهای بستهبندی بزرگ هستند.
این به راحتی قابل درک است که چرا صدها محصول وجود دارند که همگی آنها در حال رقابت برای جلب توجه مشتری هستند. تنها راه متمایز کردن نام تجاری شما، معتبر بودن است. زیرا در حقیقت این یک مساله خلاقیت و اکتشاف است، این روزها که مردم با ظواهر و نامهای تجاری زیادی مواجه هستند، مشاوره در مورد معتبر بودن غیرممکن است.
این طراحی بستهبندی از Colin Porter Bell یک مثال خیلی خوب از معتبر بودن و قابل یادآوری بودن طراحی بستهبندی است.
اگر شما درگیر یک طراحی بستهبندی عمومی هستید پس یک سبک طراحی غیرمعمول با استاندارهای شهودی قوی را اجرا کنید. به عنوان مثال، اگر تمامی محصولات به صورت تصویری هستند، از تشریح یا طراحی مبتنی بر نوشتار استفاده کنید. اگر همه از طرحبندی افقی استفاده میکنند، به سمت عمودی بروید. اگر اکثر طراحیها جدید بودن را ترجیح میدهند، سعی در معرفی چیزی قدیمی با تمرکز بر روی ارائه کیفیت داشته باشید.
جسور بودن، متفاوت بودن و جستجو در دستهبندیهای محصولات دیگر به منظور منابع غیرقابل انتظار در طراحیهای الگو، میتواند راه بزرگی در جهت ایدههای ذهنی مناسب برای آن پروژه بستهبندی شکلات جدید باشد.
۴- تاثیر بسته بندی در قفسه
از نگاه یک خریدار، یک محصول به تنهایی و با جزییات زیاد دیده نمیشود. به علت فاصله دید از قفسهها و چیده شدن محصولات در ردیف ها و ستونها، تمام چیزی که ما مشاهده میکنیم، الگوهای تشکیل شده از محصولات مختلف است. تا زمانی که یک الگوی خاص توجه ما را جلب نکند، ما تصمیم به نگاه دقیقتر به آن را نداریم.
این تمایز و جذبه محصول هنگامی که بر روی یک قفسه قرار گرفته است، چیزی است که خرده فروشان آن را اثر قفسه مینامند و باعث تفاوت چشمگیری در فروش محصول میشود.
این چیزی است که شما در حقیقت در یک سوپرمارکت مشاهده میکنید. کدام محصول در ابتدا نظر شما را جلب کرده است؟
اثر قفسه چیزی است که شما باید در طراحیهای خود امتحان و کاوش کنید. شما میتوانید این کار را با جایگذاری طراحی خود بر روی یک قفسه واقعی در بین محصولات دیگه انجام دهید (برای نتایج بهتر، از ردیفها و ستونهای متعدد برای هر محصول استفاده کنید). هرچقدر متمایزتر به نظر برسد، بهتر به فروش میرود.
توجه داشته باشید: شما از نتایج شگفت زده خواهید شد. گاهی زیباترین طراحی به راحتی کمرنگ شده و نامعلوم میشود، در صورتی که طراحیهای بسیار ساده در این محیط نمایان میشوند.
۵- گسترشپذیری بسته بندی
یک طراحی بستهبندی محصول میبایست قادر به یک معرفی آسان یک خط اضافی جدید (تنوع محصول) یا یک زیر برند باشد.
به عنوان مثال، فرض کنید شما در حال ساخت یک بستهبندی برای یک نام تجاری آبمیوه سیب هستید. شما و مشتریتان برای یک طراحی مشخص شامل سیبها که واقعا زیبا به نظر میرسد، توافق کردهاید. با این حال، چند ماه بعد، مشتری شما تصمیم میگیرد که یک آبمیوه با طعم گیلاس تحت همان نام تجاری تاسیس کند.
طراحی بستهبندی خوب قادر به تغییرات آسان بدون از دست رفتن جذبه بصری محصول میباشد.
در نهایت شما متوجه میشوید که طراحی اولیه شما به شدت وابسته به سیبها بوده است و گیلاسها ظاهر خوبی ندارند. به علاوه، گیلاسها بهتر است در پنل جلویی بسته بندی ارائه شوند که برخلاف ایده شماست. پس شما با گسترشپذیری مشکل دارید.
به منظور جلوگیری از این اتفاق، شما همواره میبایست در طراحی بستهبندی محصول آینده را در خاطر داشته باشید. این به معنای ایجاد یک طراحی منظم شهودی است که قادر به تغییرات آسان ظاهر محصول یا اطلاعات دیگر میباشد، در نتیجه شما در انتها خانوادهای زیبا از محصولات دارید.
۶- کاربردی بودن بسته بندی
کاربردی بودن فقط در مورد برچسب و یا بستهبندی محصول نیست و شکل واقع، اندازه و کارکرد جعبه محصول را نیز پوشش میدهد. هر چقدر طراحی بسته بندی محصول کاربردی تر باشد، فروش آن بیشتر است. هنگامی که کمپانی Heinz بطری کچاپ را برعکس کرد، فروش آن به شدت افزایش یافت.
چرخاندن چیزها بر روی سرشان به Heinz کمک کرد تا در شرایط بحرانی صنعت کچاپ، کچاپ بیشتری به فروش برساند.
کاربردی بودن نادیده گرفتنی ترین جنبه طراحی بستهبندی است زیرا مشتریها اغلب مسیر آزمایش شده و صحیح را انتخاب میکنند که باعث از دست رفتن فرصت نوآوری میشود. اما اگر شما خوش شانس باشید و فرصت طراحی جعبه، بطری و یا یک کچاپ را بدست آورید، همواره در ابتدا به کاربردی بودن فکر کنید یا در بیشتر موارد، چگونه شما میتوانید باعث سادگی استفاده، حمل و یا انبار کردن یک محصول شوید.
کاربردی بودن به تنهایی قادر به حل بسیاری از چالشهای طراحی بستهبندی میباشد.
نتیجه گیری
طراحی بستهبندی یک زمینه طراحی بزرگ و پر خواستار است که همواره به دنبال طراحانی است که قادر به تحویل اصالت محصول و عملکرد فروش هستند. بستهبندی آخرین پیامی است که مصرف کننده میبیند و آخری شانس برای متقاعد کردن او به منظور خرید محصول است. واضح بودن، صداقت، اعتبار و قوانین دیگری که در متن به آنها اشاره شد، نقش مهمی در این روند ایفا میکنند اما به هیچ وجه کلمه نهایی بر روی موضوع نیستند.
برگرفته از سایت ۹۹ دیزاین